“El arte de desaparecer es solamente posible con los libros
Postmodern akımla üstkurmaca anlatının hızla yayılması gibi şimdilerde de yeni bir edebiyat geleneği oluşmaya başladı: Edebiyat-hastalığı.
Vila-Matas’ın romanı El Mal de Montano (Montano’nun Hastalığı) hangi türe girer diye sorulduğunda yanıtımız Edebiyat Hastalığı olmalı. Bir diğer edebi-hasta yazar David Markson’dur.
Yaşamı ve içindekileri artık edebiyat çerçevesinde görmeden duramıyor, her şeyi edebi yapıtlarla düşünmeden, karşılaştığınız insanları ve başınıza gelen olayları anında, okuduğunuz kitaplardakilerle kıyaslamadan yapamıyorsanız, sorulan bir soruya bir roman yazarı veya onun kahramanı ağzından yanıt veriyorsanız, misafir olduğunuz yerde yatmadan önce ev sahibine "Acaba Kafka’nın Günlükleri’ni veya Memet Baydur’un Gözün Kahve Rengi Suyu’nu alabilir miyim lütfen?" diye soruyorsanız, 20 yaşındaki kızkardeşinizin ölümünü duyunca dudaklarınızdan dökülen ilk cümle "Bir güldü / Ve zaten o kadar yaşadı" oluyorsa siz de bu hastalıktan taşıyorsunuz demektir.
Vila- Matas’ın Bir Yazarın Edebi Hastalığı diyebileceğimiz romanı gerçeklik ile düşsellik arasında yer değiştirip duruyor. Sözde bir günlük tutuyor ama bu bildiğimiz günlüklerden çok farklı. Onlarca yazar araya girip çıkıyor, onlarca anekdot ve alıntıyla doluyor kitap. Hatta bazen anlatıcımız onlarla yer değiştirmeye bile kalkışıyor. Sürekli anlattığı öyküde karar değiştiriyor ama bu ne kafamızı karıştırıyor ne de saçma geliyor bize. Ne de olsa konuşan hastalıklı biridir. Yaşamdan kaçışı -bunu ailesinden, arkadaşlarından ve nihayet kendinden kaçış olarak okuyalım- ancak kitaplarda kaybolarak mümkün görüyor.
Bartleby ve Şürekası’ndan sonra en gözde öyküsünü anlatmaya devam ediyor Vila-Matas. Kolay kolay bırakacağa da benzemiyor.
El Mal de Montano sürprizlerle dolu, sarsıcı bir kitap.
Not: Kitabın İngilizce baskısı Montano’s Malady adıyla 2007 yılında çıktı. “
Postmodern akımla üstkurmaca anlatının hızla yayılması gibi şimdilerde de yeni bir edebiyat geleneği oluşmaya başladı: Edebiyat-hastalığı.
Vila-Matas’ın romanı El Mal de Montano (Montano’nun Hastalığı) hangi türe girer diye sorulduğunda yanıtımız Edebiyat Hastalığı olmalı. Bir diğer edebi-hasta yazar David Markson’dur.
Yaşamı ve içindekileri artık edebiyat çerçevesinde görmeden duramıyor, her şeyi edebi yapıtlarla düşünmeden, karşılaştığınız insanları ve başınıza gelen olayları anında, okuduğunuz kitaplardakilerle kıyaslamadan yapamıyorsanız, sorulan bir soruya bir roman yazarı veya onun kahramanı ağzından yanıt veriyorsanız, misafir olduğunuz yerde yatmadan önce ev sahibine "Acaba Kafka’nın Günlükleri’ni veya Memet Baydur’un Gözün Kahve Rengi Suyu’nu alabilir miyim lütfen?" diye soruyorsanız, 20 yaşındaki kızkardeşinizin ölümünü duyunca dudaklarınızdan dökülen ilk cümle "Bir güldü / Ve zaten o kadar yaşadı" oluyorsa siz de bu hastalıktan taşıyorsunuz demektir.
Vila- Matas’ın Bir Yazarın Edebi Hastalığı diyebileceğimiz romanı gerçeklik ile düşsellik arasında yer değiştirip duruyor. Sözde bir günlük tutuyor ama bu bildiğimiz günlüklerden çok farklı. Onlarca yazar araya girip çıkıyor, onlarca anekdot ve alıntıyla doluyor kitap. Hatta bazen anlatıcımız onlarla yer değiştirmeye bile kalkışıyor. Sürekli anlattığı öyküde karar değiştiriyor ama bu ne kafamızı karıştırıyor ne de saçma geliyor bize. Ne de olsa konuşan hastalıklı biridir. Yaşamdan kaçışı -bunu ailesinden, arkadaşlarından ve nihayet kendinden kaçış olarak okuyalım- ancak kitaplarda kaybolarak mümkün görüyor.
Bartleby ve Şürekası’ndan sonra en gözde öyküsünü anlatmaya devam ediyor Vila-Matas. Kolay kolay bırakacağa da benzemiyor.
El Mal de Montano sürprizlerle dolu, sarsıcı bir kitap.
Not: Kitabın İngilizce baskısı Montano’s Malady adıyla 2007 yılında çıktı. “
