"Yo siempre me había imaginado el paraíso bajo la especie de una biblioteca."
"Ben cenneti hep bir çeşit kütüphane olarak düşlemişimdir."
Jorge Louis Borges

6 Haziran 2012 Çarşamba

YÜREK YANGINI-SÁNDOR MÁRAİ

İçine kapanık bir yaşam sürmekte olan General Henrik, son görüşmelerinden bu yana kırk bir yıl geçmiş olan gençlik arkadaşı Konrad'ın ziyaretini beklemektedir. Farklı sosyal statüdeki ailelerden gelmelerine rağmen Henrik ve Konrad askeri okulda ve orduda geçirdikleri yıllarda birbirinden ayrılmayan iki dosta dönüşmüşlerdir. Hatta Henrik, güzel Krisztina'yı kendine eş olarak seçtiğinde bile, dostlukları uyumlu bir şekilde devam ediyor görünmektedir. Ta ki bu iki dost ava çıkıp da, Henrik arkadaşının tüfeğini kendisine doğrulttuğunu ve nişan aldığını hissettiği güne dek. Bu olayla beraber bu üç kahramanın hayatı değişecektir... Acaba Krisztina planlanan cinayetten haberdar mıdır? Belki de Konrad ile gizli bir ilişki vardır? Krisztina ile Henrik, Krisztina'nın ölümüne kadar bir daha konuşmazlar. Şimdi, kırk bir yıl sonra bile General'in kafasında, sabırla cevaplarını beklediği bazı sorular vardır. Çökmekte olan Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nda geçen romanında Marai, bıçak gibi keskin gözlemler ve hepsinin altını çizmek isteyeceğiniz kadar muhteşem, akıllıca yazılmış cümlelerle insani tutkuları, aşkı, dostluğu ve sadakati analiz ediyor.

Sandor Marai, çeviren: Özgür Pozan, Gendaş Kültür, roman, 182 sayfa.

"İçine kapanık bir yaşam sürmekte olan General Henrik, son görüşmelerinden bu yana kırk bir yıl geçmiş olan gençlik arkadaşı Konrad'ın ziyaretini beklemektedir. Farklı sosyal statüdeki ailelerden gelmelerine rağmen Henrik ve Konrad askeri okulda ve orduda geçirdikleri yıllarda birbirinden ayrılmayan iki dosta dönüşmüşlerdir. Ta ki bu iki dost ava çıkıp da, Henrik arkadaşının tüfeğini kendisine doğrulttuğunu ve nişan aldığını hissedene kadar..." 'Yürek Yangını', çökmekte olan Avusturya-Macaristan
İmparatorluğu'nda geçen bir öykünün içinde; insani tutkuları, aşkı, dostluğu ve sadakati analiz etmeye çalışıyor.

“İnsan dünyayı yavaş yavaş anlar ve sonra ölür.”

Büyük yazar Marai’nin bu romanı 2003 yılında sessiz sedasız yayınlanmış ve bir daha da ne basılmış ne de hakkında doğru dürüst bir yazı çıkmış. Kör Nokta’da kalan kitaplardan biri yani.
Marai’nin romanlarında hep bir geçmişle hesaplaşmak vardır. Hep uzun yıllar bekleyen insanlar ve bu insanların sabırla, inatla yanıtlarını beklediği soruları vardır. Bu bekleyiş onları tuhaf bir bilgeliğe, hüzne yöneltir. Marai’nin konuşan ve susan kahramanları karşısında okurun durumu genelde şöyledir: Bir üçüncü kişi olarak ‘iyi de, peki ama,’mırıltıları içinde yana kollarını açıp duran ama bir türlü de söylediklerini bir sonuca bağlayamayan bir itirazcı. İtirazlarını yaparken bu roman kahramanları başlarını çevirip okura sessizce bakarlar. Okur itirazlarını bir temele oturtamamanın çaresizliği içinde ‘iyi, peki’ diyerek yine susar. Okur susunca romandaki kişiler de kaldıkları yerden devam ederler.
Marai romanlarında zamanı yaşamın en gerçek sahibi olarak gizlice kullanır. Zamanı ve onun her şeyi süpüren gücünü büyük bir ustalıkla anlatır Marai. Ama işte zamanın insanı alt edemeyeceği bazı konular da vardır: Yaşlı başlı kahramanları çok uzakta kalmış günleri neden bu kadar iyi hatırlar? Neden bazen tek bir soruyu yıllarca yüreğinde taşır?  Onca yıl sonra o sorunun yanıtını öğrenince eline ne geçecektir ki? Neyi geri getirecektir?
Bu soruların yanıtlarını aramaya adanmış bir kaderle yazmıştır Marai. Bulmuştur da, çünkü  "Sonuçta dünya hiçbir şeye değmiyor. Sadece kalplerimizde kalanların bir anlamı oluyor". Ama maalesef bu büyük yazar o her şeyi artık soğukkanlılıkla karşılayan ve ‘yavaş yavaş anlayıp ölen’ kahramanları gibi sessizce bekleyememiş ve bir kurşunla canına kıymıştır.

Not: Marai’nin en ünlü ve önemli yapıtlarından biri olan bu romanı diğer dillerde ‘Köz’ adıyla çıkmıştır. Orijinal adı ise ‘Bitene Dek Yanan Mumlar’ anlamına geliyormuş. Gendaş’ın yayınladığı ve artık ancak sahaflarda bulunan çeviri ise Almanca’dan yapılmış.

Toplam Sayfa Görüntüleme Sayısı

©2012 Kitap Önerisi


Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...
 
9